YÜKSEK DOZ YEŞİL ÇAY ÖZÜTÜNÜN AĞIRLIK KAYBINA ETKİSİ
Obezite her geçen gün artmakta ve dünya çapında büyük bir sağlık sorunu haline gelmektedir. 2008 yılında 20 yaşın üzerindeki bireylerin %12’sinin obez olduğu ve bu rakamın 1980 yılındakinin 2 katı olduğu tahmin edilmektedir. Kardiyovasküler hastalıklar, hiperlipidemi , diabetes mellitus gibi hastalıklar için risk faktörü olan obezitenin önlenmesi ve tedavisi günümüzde büyük bir önem kazanmıştır.
Diyet tedavisi, yaşam tarzı değişiklikleri, davranış değişiklikleri, farmakolojik ve cerrahi tedavi gibi birçok tedavi yöntemi denenmektedir. Bunlara ek olarak sınırlı etkisi ve yüksek yan etki riskine karşın bitkisel ürünler, suplementler gibi tamamlayıcı ve alternatif yöntemlerin de etkisi araştırılmaktadır. Yeşil çay da kardiyovasküler ve metabolik hastalıklar üzerine olumlu etkileri olan ve araştırılmaya devam edilen ürünlerden biridir. Yeşil çayın ana bileşeni olan epigallokateşin gallat (EGCG), epigallokateşin,epikateşin gallat ve epikateşin gibi kateşinlerin insan sağlığı üzerine olumlu etkileri gösterilmiştir. Bunlar arasında EGCG lipojenez boyunca adipozit farklılaşması ve proliferasyonunu azaltarak ağırlık kaybını azaltıcı en biyoaktif bileşendir.
2016 yılında yayınlanan randomize, çift kör, plasebo-kontrollü bir çalışmada (http://dx.doi.org/10.1016/j.clnu.2015.05.003) santral obezitesi olan kadınlarda günlük 856.8 mg yeşil çay özütünün obezite ile ilişkili peptitler, lipit profili ve ağırlık kaybı üzerine etkisi araştırılmış. BKİ≥27kg/m2 ve bel çevresi≥80cm olan 102 kadın çalışmaya uygun bulunmuş, yüksek doz yeşil çay özütü alan grup ve plasebo olarak ayrılmıştır. Toplam tedavi süresi 12 hafta sürmüştür. Değerlendirme için antropometrik ölçümler,lipit profili ve leptin, ghrelin, adiponektin, insülin gibi obezite ili ilişkili peptitlere bakılmıştır.
12 hafta yüksek doz EGCG tedavisinden sonra müdahale grubunda BKİ ve bel çevresinde azalmanın yanı sıra belirgin ağırlık kaybı gözlenmiştir. Ayrıca çalışmada total kolesterol düzeylerinde %5.33’e varan azalma ile plazma LDL kolesterol düzeylerinde azalma pararlellik göstermiştir. Denekler yan etki olmadan iyi tolerans göstermiştir. Çalışma grubunda plaseboya göre daha düşük ghrelin düzeyleri ve daha yüksek adiponektin düzeyleri bulunmuştur.
Sonuç olarak, santral obezitesi olan kadınlarda 12 hafta boyunca yüksek doz yeşil çay özütü tedavisi herhangi bir yan etki oluşturmaksızın önemli ağırlık kaybı, bel çevresinde azalma, total ve LDL kolesterol düzeylerinde azalma sağlamıştır.Yeşil çay özütünün antiobezite etkisinin ghrelin sekresyonunun inhibisyonu ve adiponektin seviyelerindeki artma ile ilişkisi olabileceği düşünülmüştür.
