ANTİOKSİDAN  MODASI

Son zamanlarda sağlıklı beslenme, sağlıklı beslenmenin önemi ile ilgili hemen hemen her yazı-makale,dergi,gazate,TV programları diyet ve beslenme önerilerinde ANTİOKSİDAN kelimesi çok sık kullanılır hale geldi.

Peki ANTİOKSİDAN nedir?
ANTİOKSİDANlar hakkında yeterli ve doğru bilgiye sahipmiyiz?
ANTİOKSİDANlar yararlımı?

Öncelikle ANTİOKSİDAN ın ne olduğundan bahsetmek istiyorum.
ANTİOKSİDAN vücudumuz tarafından üretilen, dışarıdan besin ögesi olarakta aldığımız maddelerdir. ANTİOKSİDAN maddeler vücuda alındıklarında, vücutta metabolik faaliyetler sonucu oluşan zararlı maddelerin yani SERBEST RADKALLERin oluşumunu, sağlam hücreye zarar vermesini engeller.

Kim bu SERBEST RADİKALLER?
SERBEST RADİKALler hayatımızın her alanında bize çok yakınlar.
SİGARA,ALKOL,İLAÇLAR,İŞLENMİŞ BESİNLER,STRES,ELEKTROMANYETİK RADYASYON… Hepsi birer SERBEST RADİKAL kaynağı.

SERBEST  RADİKALLER sağlıklı hücrenin düşmanıdır, hırslı bir şekilde sağlıklı hücreye saldırarak işlevini bozmaya çalışır. DNA ya saldırabilirler,fonksiyon bozukluğu,mutasyon ve kansere yol açabilirler. Enzimlere ve proteinlere saldırabilir normal hücresel faaliyetleri bozabilirler.

Bu saldırganların bize ne kadar yakın olduğunu söylemişmiydim?

Vücudumuzun dostu ANTİOKSİDANLAR;
SERBEST RADİKALLERle savaşarak sebep olabilecekleri zararlara karşı vücudumuzu korurlar. Böylece yaşlanmanın olumsuz etkilerini de geciktirici özelliğe sahiptirler.

Nerede bu ANTİOKSİDAN dostlarımız?
ANTİOKSİDANlar; serbest radikaller gibi bize çok ama çok yakınlar.
Onlar;  vücudumuzda, mutfağımızda, buzdolabımızda, markette, pazarda… 
Vücudumuz tarafından üretilen ANTİOKSİDANLAR;
•       Katalaz
•       glutathione peroxidas
•       süperovide dismutas

Dışardan besin ögesi olarak aldığımız, ANTİOKSİDAN etkisi olan maddeler(vitamin ve mineraller )
•       β Karoten – A VİTAMİNİ
•       Askorbik Asit – C VİTAMİNİ
•       E VİTAMİNİ
•       SELENYUM MİNERALİ

β Karoten-karotenoid – A VİTAMİNİ
A Vitamini yağda eriyen vitaminler grubundadır.
Vücudumuzda karaciğerde ve yağ dokusunda depolanır.
A vitamini; görme, büyüme, üreme, embriyo gelişmesi, kan yapımı, bağışıklık sistemi ve doku hücresi farklılaşmasında gerekli bir vitamindir, ısıya dayanıklıdır.

Vücuttaki Görevleri
Vücudun hastalıklara karşı bağışıklık sisteminin oluşumunda yardımcıdır.
Kemik dokunun ve üreme sisteminin gelişiminde yardımcı olur.
Görme, gece görmenin sağlanmasında etkilidir
Epitel (barsak,deri vb) doku yapımı, gelişimi ve korunmasında görev alır.
Karotenoid  ANTİOKSİDAN olarak etki gösterir.
A VİTAMİNİ KAYNAKLARI;
Yumurta, süt, tereyağı, karaciğer gibi hayvansal besin öğelerinde , birçok koyu yeşil yapraklı sebzeler, havuç , kış kabağı, koyu yeşil yapraklı sebzeler ile sarı ve turuncu meyvelerde yani kayısı, portakal, şeftalide  bulunur

C VİTAMİNİ (ASKORBİK ASİT)
Vücuttaki görevleri
Bağ dokuların sentezinde görevlidir
Antioksidan bir vitamindir. Vücudu enfeksiyon,bakteri ve toksinlerden korur.
Bazı vitaminlerin, demir ve kalsiyum minerallerinin vücutta kullanılmasında yardımcıdır.
C VİTAMİNİ KAYNAKLARI;
Yeşil sebzeler,turunçgiller,çilek,domates,kuşburnu,maydanoz,lahana,patates,ıspanak, marul, yeşil biber, asma yaprağı gibi yeşil yapraklı sebzeler zengin kaynaklarıdır. Bu besinleri taze olarak tüketmek, c vitamini kaybını  önlemek açısından önemlidir.

E VİTAMİNİ (Tokoferol)
Günlük tükettiğimiz besinlerde yeterince bulunduğundan eksikliği pek görülmez. Yağda erir.
Vücuttaki görevleri;
Güçlü bir antioksidandır,
En önemli görevi hücre zarının dayanıklılığını sağlamaktır,
Damar içi akışkanlığı düzenler.
E VİTAMİNİ KAYNAKLARI;
Bitkisel sıvı yağlar,fındık,ceviz(yağlı tohumlar),tahıl taneleri,buğday özü,kurubaklagiller.

SELENYUM
Selenyumun vücut çalışmasındaki işlevi antioksidan özelliğinden ileri gelmektedir.
SELENYUM KAYNAKLARI;
Deniz ,su ürünleri, et.
Görüldüğü gibi ANTİOKSİDANLAR yeterli miktarda alındığında, vücudumuzu korur zararlı etkilere karşı korur. Sağlıklı yaşamak ve birçok hastalığa yakalanmadan önüne geçebilmek için antioksidan tüketimine önem göstermelisiniz. Vücudumuzun serbest radikallere karşı savaşan en büyük silahı antioksidanlardır. Son yıllarda yapılan araştırmalar sonucu kardiyovasküler hastalıklardan korunmada antioksidanların koruyucu bir etkisi olduğu ortaya konmuştur.
ÖĞÜNLERİNİZ SAĞLIKLI,TABAKLARINIZ KARARLI,ANTİOKSİDANLARINIZ YETERLİ OLSUN 

YAZAR: FULYA KAYAR
T.C İSTANBUL AREL ÜNİVERSİTESİ

Fulya Kayar

Recent Posts

Metabolik ve Bariatrik Cerrahi (MBC) Diyetisyenliği Sertifika Programı

Bariatrik Cerrahi Diyetisyenliği Sertifika Programı, 16-19 Ekim 2025 tarihleri arasında düzenleniyor. Beslenme ve diyetetik öğrencileri…

1 hafta ago

Kolorektal Kanser Riski İçin Diyet Genelinde Analizler

542.778 kadın üzerinde yapılan büyük ölçekli prospektif çalışma, alkol ve işlenmiş etin kolorektal kanser riskini…

2 hafta ago

Bitki Temelli Diyetlerde Osteoporoz ve Anemi Riski: Beslenme Eksiklikleri ve Klinik Etkileri Üzerine Sistematik Bir İnceleme

Bitki temelli diyetler sağlık ve çevre için faydalı olsa da, B12, demir ve kalsiyum eksiklikleri…

3 hafta ago

Eritrosit Yağ Asidi Profili, Akdeniz Diyeti ve Çocukluk Çağı Alerjik Astımında Astım Şiddeti: İspanya’da Yapılan Bir Kohort Çalışmasından Ön Bulgular

İspanya’da yapılan bu kohort çalışması, çocukluk çağı astımında Akdeniz diyetine bağlılık ve omega-3 yağ asidi…

3 hafta ago

Düşük FODMAP Diyetinin İrritabl Bağırsak Sendromu Olan Hastalar Üzerindeki Etkisi

Düşük FODMAP diyeti, IBS semptomlarını azaltmada etkili bir beslenme yaklaşımıdır. 10 haftalık bir klinik çalışmada…

4 hafta ago

VI. Uluslararası Spor Beslenmesi Zirvesi

Türkiye'nin ilk Uluslararası Spor Beslenmesi Zirvesi, 27 Eylül 2025’te İzmir Fuar Merkezi’nde düzenleniyor. Spor beslenmesi…

1 ay ago