D Vitamini Yetersizliğinin Obeziteye Etkisi – Diyetisyen Melek KESKİNKILIÇ

D VİTAMİNİ YETERSİZLİĞİNİN OBEZİTEYE ETKİSİ

Sıkı bir diyet yapıyor ancak yine de kilo veremiyor musunuz? Peki ya D vitamini eksikliği kilo vermenize engel oluyorsa. Özellikle kadınlarda daha sık rastlanan D vitamini eksikliği kilo vermeye etki eden unsurların başında geliyor.

D Vitamini Nedir?

D vitamini kalsiyum ve fosfor metabolizmasını düzenleyen, yağda eriyen vitaminler arasında yer alan ve diğer vitaminlerden farklı olarakta vücutta üretilen hormon ve hormon öncüleri olan bir grup steroldür.

Ne yazık ki, dünyada insanların yaklaşık % 50’sinde D vitamini eksikliği görülmektedir.

Risk grubunda bulunanlar arasında:

• Güneş ışığından yeterince yararlanamayanlar
• koyu tenliler
• cildin güneş ışığı almasını engelleyecek şekilde giyinenler
• güneşten korunmak için sürekli koruyucu krem kullananlar
• hava kirliliğinin fazla olduğu bölgelerde yaşayanlar
• obezler
• yaşlılar
• sık doğum yapanlar
• beslenme yetersizliği olanlar
• kış mevsiminin uzun sürdüğü bölgelerde yaşayanlar

 D vitamini kilo kaybını nasıl sağlıyor?

Yapılan araştırmalar D vitamininin vücutta yeni yağ hücrelerinin oluşumunu azaltabileceğini göstermiş. Aynı zamanda yağ hücrelerinin depolanmasını baskılayabilir ve yağ birikimini etkili bir şekilde azaltabilir.

Ek olarak D vitamini, ruh halinden uyku düzenine kadar her şeyi etkileyen bir nörotransmiter olan serotonin seviyelerini artırabilir. Serotonin iştahınızı kontrol etmede rol oynar, tokluğu artırabilir, vücut ağırlığını azaltabilir ve kalori alımını azaltır.

Bir çalışmada bir yıl boyunca 218 obez kadına  kalori kısıtlı bir diyet ve egzersiz koyuldu. Kadınların yarısı D vitamini takviyesi alırken diğer yarısı plasebo aldı. Araştırmanın sonunda D vitamini gereksinimlerini karşılayan kadınların daha fazla kilo verdiğini, yeterli kan seviyesine sahip olmayan kadınlardan ortalama 7 kilo (3,2 kg) daha fazla kaybettiklerini bulmuşlardır.

23 çalışmanın incelendiği meta analiz çalışmasında obez bireylerde normal kiloda olanlara göre %35, aşırı kilolu olanlara göre de %24 oranında vitamin D yetersizliği bulunduğu, beden kitle indeksi (BKİ) ile Vitamin D eksikliği arasında anlamlı ilişki olduğu belirtilmektedir

Sonuç olarak:

19-70 yaş arası yetişkinlerin günde en az 600 IU (15 mcg) D vitamini alması önerilir. Bununla birlikte bazı araştırmalar dozajın vücut ağırlığına dayanması gerektiğini belirttiğinden D vitamini ile takviye etmek “herkese uyan tek beden” bir yaklaşım olmayabilir.

Bir çalışmada D vitamini düzeyleri ayarlandı ve yeterli seviyeyi korumak için kilo başına 32-36 IU (70-80 IU / kg) alması gerektiği hesaplandı. Vücudunuzun ağırlığına bağlı olarak, bu miktar günlük 4.000 IU’nun belirlenmiş üst sınırından çok daha yüksek olabilir.

D vitamini durumu ile kilo arasında karmaşık bir ilişki olduğu açık. Yeterli miktarda D vitamini almak hormon seviyenizi kontrol altında tutabilir, kilo kaybınızı artırabilir ve vücut yağınızı azaltabilir. Buna karşılık, kilo vermek D vitamini düzeylerini artırabilir, güçlü kemikleri korumak ve hastalıklara karşı korunmak gibi diğer faydalarını en üst düzeye çıkarmanıza yardımcı olabilir.

Bir kişide D vitamini değeri 21 mg’ın altındaysa bu rakamı 50-60 mg’lara yükseltmeye çalışılmalı. Gözlemler gösteriyor ki; D vitamini seviyesi iyileşen kişilerde açlıklarını kontrol etme, daha az yeme ve daha uzun süre tok kalma belirtileri başlıyor. Kilo programlarındaki yağ yakma hızları da artıyor. Ayrıca D vitamini, aynı omega-3 yağları gibi en fazla karın-göbek bölgesindeki yağların erimesine etki ediyor. Bunu da muhtemelen kalsiyumun etkinliğini artırarak başarıyor

İnsanlar D vitamini gereksiniminin büyük bir bölümünü güneş ışınlarından endojen yol ile karşılamaktadır. Karaciğer, balık, yumurta sarısı somon, uskumru, süt, brokoli, yeşil soğan D vitamini bakımından zengin besin grubunu oluşturmaktadır.Yinede güneşe sınırlı maruz kalıyorsanız veya risk altındaysanız, takviye almayı düşünmek iyi bir fikir olabilir. Tabiki uzman doktor ve diyetisyeninize danıştıktan sonra ek D vitamini takviyesi alın.

Diyetisyen Melek KESKİNKILIÇ

Kaynak:

https://www.healthline.com/nutrition/vitamin-d-weight-loss

Havva SERT, Serap ÇETİNKAYA, Dilek AYGİN. D Vitaminin Obezite, Diabetes Mellitus,Hipertansiyon ve Kanser İle İlişkisi. Sakarya, Sakarya Üniversitesi,  Sağlık Yüksekokulu İç Hastalıkları Hemşireliği Ana Bilim Dalı,12.2015.