Gebelikte Olmazsa Olmazımız; Folik Asit

GEBELİKTE OLMAZSA OLMAZIMIZ; FOLİK ASİT

Gebelik öncesinde ve gebelik boyunca folik asit tüketimine dikkat çekiyoruz. Peki folik asit nedir ? Bu kadar önem arz etmesinin sebebi nedir ve gereksinmemizi karşılayan miktarlar ve destekleyici besinler nelerdir? Gelin hep birlikte inceleyelim.

Folik asit nedir?

Vücudun biyolojik olaylarında yer alan DNA sentezinde ve alyuvar oluşumunda, hücre büyüme ve yenilenmesinde, aminoasit metabolizmasında, kas yapımında, bağışıklık sistemi çalışmasında ve güçlenmesinde görevli olan B grubu vitaminidir.

Gebelikte folik asit neden önemli?

Bebeklerde görülen doğumsal hasarların başında folik asit yetersizlikleri gelmektedir. Folik asit eksikliğinde düşük doğum ağırlıklı bebekler, nöral tüp defektleri  ve annede megaloblastik anemi oluşur.  Eksiklik oluşumunu önlemek için tüketilmesi gereken miktarlar; normal bireyler 100-200 mcg, hamileliğin ilk 8 haftasında yaklaşık 600-800 mcg şeklindedir.

Eksiklik durumunda görülen komplikasyonlar nelerdir?

Anne karnındaki bebeğin 4. haftasının sonuna kadar kapanması gereken nöral tüpün açık kalması sonucunda; bebeğin kafatası kemiklerinin bir kısmının olmaması, bebeğin beyninin gelişmemesi, bebeğin beyin ve zarlarının dışarı fırlaması, bebeğin kafatası veya omurga üzerinden meninksin kist şeklinde dışarı gelişmesi, omurganın üzerine olan zarla birlikte omurganın arka kısmındaki bir yarıktan fıtık şeklinde de dışarı çıkması gibi bozukluluklar görülebilir. 
En yaygın görülen nöral tüp defektlerinden biri spina bifida olarak bilinmektedir. Spina bifida omurga açıklığı olarak da tanımlanmaktadır. Çoğu zaman kalıcı sorunlara yol açan doğumsal bir hastalık olup, iyileşme durumu söz konusu değildir. Türkiye’ de doğan her 1000 bebekten 3’ünde spina bifida görülmektedir. Nedenleri çevresel etkiler ve genetiktir. Önleyebilmek için ise en önemli faktör folik asit depolarının yeterli düzeyde olmasını sağlamaktır. Bunu sağlamak için ise hamile kalmadan önce folik asit kullanımının başlatılması gereklidir. B vitaminleri homosisteinin üretimini ve kullanımını düzenler. Bu amino asit benzeri maddenin yüksek seviyeleri damar duvarına zarar vererek plak oluşumuna neden olur. Folik asit kalp hastalıklarına karşı bu etkisi nedeniyle koruyucudur. Annenin ve bebeğin damar sağlığını koruması açısından da folik asitin yeterli alımı çok önemlidir. Bazı çalışmalar, folik asit alımının anti depresan etkileri olduğunu göstermiştir. Hamile kalmadan önceki üç aydan itibaren başlanıp doğuma kadar folik asit kullanılması ile nöral tüp defektleri sıklığı %70 oranında azaltılabilmektedir. Uzun vadeli önlem olarak besinler folik asit ile zenginleştirilebilir. Tükettiğiniz besinlerdeki folik asit miktarına bağlı olarak gebe kalmadan en az üç ay önce 400-1000 mcg civarında takviye yapılması folik asit depolarının doldurulması açısından önemlidir. Günlük besinlerle 400 mg/gün folik asit alınması mümkündür.

Folik asitten zengin yiyecekler nelerdir?

Karaciğer, yeşil yapraklı sebzeler, diğer organ etleri, kırmızı et, kuru baklagiller, yumurta, yoğurt, süt, tam taneli tahıllar (buğday, çavdar vb), bazı meyve ve sebzeler (enginar, kavun vb).

Folik asidin diyetle yetersiz alımından çok besinlere uygulanan pişirme, hazırlama yıkama gibi işlemler nedeniyle kayıplara uğradığı, fazla alımın ise vitamin B12 eksikliğine yol açabileceği unutulmamalıdır.
Mutlu bir yaşam için, sağlıklı beslenin.