MERVE KABA - GARCİA ETKİSİ NEDİR
Hemen hemen hepimizin “ben onu yemem , onunla ilgili kötü bir anım var dediği” bir besin vardır. Belki de o kötü anının ne zaman olduğunu bile hatırlamıyoruzdur . Annemizin söylediği “sen küçükken bunu yedikten sonra miden çok kötü olmuştu” demesi bile yetebilir bazen o besini hayatımızdan çıkarmamız için. Oysa o besinin hiçbir suçu bile yoktur kim bilir.
Peki bu durum nasıl olabilir ?
Dışarıda yemişsinizdir kullanılan yağda bir sorun vardır ya da evde yemişsinizdir pişirme tekniği hatalıdır hatta hayatınızda ilk kez suşi denemişsinizdir hoşunuza gitmemiştir ağızda bıraktığı kötü tat için çikolata , şeker ne bulduysanız yemişsinizdir akşama mide bulantısı başlayınca kim bunu sorumlusu derken akılda tek bir isim kalmıştır : “suşi” .
Bu durum bazen de küçükken annemizin peşimizden koşarak yedirmeye çalıştığı ama bizim ısrarla yemediğimiz bir besin veya yemeği hayatımızın geri kalanında da belki de tüketsek seveceğimiz halde tüketmek istememiz şeklinde karşımıza çıkabiliyor.
Bu gibi durumların bilimdeki adı ise garcia etkisi. Tam olarak tanımını yapmak gerekirse “bir kişinin tükettiği ve tükettikten sonra fizyolojik olarak rahatsız olduğu yiyecekten kaçınması.
Garcia etkisi sadece beslenme ile ilgili kullanılan bir terim değildir bu durumun direkt beslenme ile olan ilişkisi taste aversion yani olumsuz tat koşullanmasıdır.
Eğer ileri boyutta, birden fazla besinle bu tip sorunlar yaşıyorsak ne yapmalıyız?
Peki ne yapmalı? Eğer hayatınızdan çıkardığınız bu besin sizin için elzem değilse sorun olmayabilir. Ama eğer bu besin örneğin süte ve siz sütten yapıldığını bildiğiniz için yoğurt , kefir , peynir de tüketmiyorsanız ve gelişme çağında iseniz sizin için sorun olabilir. Genelde tek bir besinle alakalı bir durumdur ve ciddi boyutta değildir ancak yukarıdaki örnek gibi bir durum söz konusu ise psikoterapi ile sorunun çözülmesinde fayda vardır.
DYT. MERVE KABA
Bariatrik Cerrahi Diyetisyenliği Sertifika Programı, 16-19 Ekim 2025 tarihleri arasında düzenleniyor. Beslenme ve diyetetik öğrencileri…
542.778 kadın üzerinde yapılan büyük ölçekli prospektif çalışma, alkol ve işlenmiş etin kolorektal kanser riskini…
Bitki temelli diyetler sağlık ve çevre için faydalı olsa da, B12, demir ve kalsiyum eksiklikleri…
İspanya’da yapılan bu kohort çalışması, çocukluk çağı astımında Akdeniz diyetine bağlılık ve omega-3 yağ asidi…
Düşük FODMAP diyeti, IBS semptomlarını azaltmada etkili bir beslenme yaklaşımıdır. 10 haftalık bir klinik çalışmada…
Türkiye'nin ilk Uluslararası Spor Beslenmesi Zirvesi, 27 Eylül 2025’te İzmir Fuar Merkezi’nde düzenleniyor. Spor beslenmesi…