İkiz Gebeliklerde Beslenme Önerileri

İKİZ GEBELİKLERDE BESLENME ÖNERİLERi

Bebek ve anne sağlığının temel taşlarından biri yeterli ve dengeli beslenmedir. Bu nedenle gebe kadın gebeliği süresince;

• Kendi fizyolojik gereksinmelerini (enerji ve besin öğelerini) karşılamak,
• Vücudundaki depolarını (besin öğeleri yedeğini) dengede tutmak,
• Anne karnındaki bebeğin sağlıklı büyüme ve gelişmesini sağlamak,
• Emzirmeye hazırlık için salgılanacak sütün enerji ve besin öğelerini karşılamak için ,

YETERLİ VE DENGELİ BESLENMEK ZORUNDADIR!!!Gebelik süresince annenin yetersiz ve dengesiz beslenmesi ile bebekte oluşabilecek sorunlar:

• Zamanından önce, erken doğum (prematüre)
• Düşük doğum ağırlıklı bebek (doğum ağırlığı 2500g’ın altında olanlar)
• Bedensel ve zihinsel gelişimi yetersiz bebek doğumları
• Fetal mortalite ve morbiditede artış

Yetersiz ve dengesiz beslenme sonucu oluşabilecek bu sorunlar;

• 18 yaş altında (adölesan gebelerde) ve 35 yaş üstündeki kadınlarda,
• Sık aralıklarla (2 yıldan az) gebe kalan,
• Çoğul gebeliği olan kadınlarda daha sık görülmektedir.

Gebelik süresince annede görülebilecek sorunlar ;

• Anemi
• Ödem
• Hipertansiyon
• Osteomalasia (kemik dokusu harabiyeti)
• Bulantı-kusma
• Reflü
• Kabızlık
• Mide yanması/ekşimesi
• Aşerme
• Pika

Gebelik süresince görülebilen genel sorunlara öneriler :Bulantı : 

• Midenin gün içinde boş kalmasının önüne geçebilmek için azar azar ,sık sık küçük öğünler halinde beslenin.
• Sıvıları öğün aralarında tüketin.
• Bulantınız varsa sabah yataktan kalkmadan önce; kraker, sade kızarmış ekmek veya tahıldan yapılan kuru besinlerin ( kahvaltılık tahıllar,mısır gevreği vb.) tüketebilirsiniz.
• Sade makarna, kraker, patates, pirinç, meyve ve sebze gibi kolay sindirilebilir karbonhidratların tercih edin , Kızartma ve diğer yağ içeriği yüksek besinlerin tüketiminden kaçının.
• Kullandığınız besin desteklerini gece yatmadan önce için.

Kabızlık :

• Sebze, meyve, tam tahıl ürünleri, kurubaklagiller gibi posa içeriği yüksek besinleri tüketin. Günlük posa alımınız 25-35 gram olmalıdır.
• Günlük sıvı tüketiminizi artırın Günlük en az 8-10 bardak sıvı tüketin.
• Kuru erik, kuru erik suyu, incir ve kayısı doğal laksatif etkileri nedeniyle kabızlığı önler.
• Düzenli fiziksel aktivite, barsak fonksiyonlarının normal olmasını sağlar. Yürüyüş, yüzme ve hafif egzersizler gebelik süresince yapılabilecek en iyi egzersizlerdir.

Mide Yanması:

• Yemeklerinizi azar azar ve sık sık tüketin.
• Çok yağlı (kızartma , fast food tarzı besinler gibi ) ve soslu (ağır soslu makarnalar, fazla salçalı besinler gibi )besinlerden sakının.
• Çay, kahve, kakao gibi kafeinli içecekler, mide bulantısı ve mide ekşimesine neden olabileceği için fazla tüketmeyin.
• Yemeklerden sonra mide salgısını bastırmak için yürüyüş yapabilirsiniz.
• Yemekten sonra uzanmak için az 1 saat bekleyin.
• Uyurken başınızı yüksekte tutun ve rahat elbiseler tercih edin.
• Önerilenden fazla kilo alımından sakının.

Reflü:

• Öğün tüketiminden sonra ilk 3 saat uzanmaktan kaçının.
• Azar azar ,sık sık beslenin.
• Reflüyü tetikleyen besinlerin tüketiminin azaltın.(Yağlı yiyecekler,baharatlı yiyecekler,domates,limon,portakal,mandalina,karbonatlı içecekler,kafein içeriği yüksek içecekler vb.)

İkiz Gebelikler için Öneriler:1.Enerji alımınızı artırın. Fazla ağırlık kazanımından kaçının. Yeterli enerjiyi besinlerle alamazsanız yüksek enerjili enteral ürünler kullanabilirsiniz.(Prosure, Nutrıson Energy gibi)Tablo.1.İkiz gebelerde olması gereken toplam ağırlık kazanımı ve günlük alması gereken enerji miktarı*Institute of MedicineTablo.2.İkiz gebelerde olması gereken haftalık ağırlık kazanımı

• 2. Trimesterdan başlayarak proteinden zengin besinlerin tüketimine özen gösterin.

Tablo.3.İkiz gebelerde ve gebe olmayan kadınlarda günlük alınması gereken  protein miktarıProteinden Zengin Besinler:

• Kırmızı Et
• Tavuk-Balık
• Yumurta
• Süt ve Süt Ürünleri
• Kurubaklagiller
• Yağlı Tohumlular

3.Yeterli miktarda esansiyel (omega-3 ve omega -6) yağ asiti tüketin. Esansiyel yağ asitleri sinir sistemi ve diğer dokuların oluşumunda önemli  rol oynar.Esansiyel Yağ Asiti Bakımından Zengin Besinler :

• Somon, ton balığı, sardalya, alabalık ya da ringa balığı gibi yağlı balıkları haftada 2 kez tüketin.
• Ayçiçeği, aspir, kanola, mısır veya soya yağı kullanabilirsiniz.
• Haftada 2 veya 3 kez yumurta tüketin.
• Kuru fasulye, özellikle soya fasulyesi tüketin.
• Bol sebze yiyin , özellikle koyu yeşil yapraklı sebzeler (Ispanak,pazı, yeşil bezelye gibi)
• Aspir, ceviz ve ayçiçeği tohumlarını yiyeceklerinize ekleyebilirsiniz.

4.Kalsiyum alımınızı artırın.Özellikle son trimesterde kalsiyum alımınıza dikkat edin.Tablo.4. İkiz gebelerde ve gebe olmayan kadınlarda günlük alınması gereken kalsiyum miktarıKalsiyumdan Zengin Besinler :

• Süt
• Peynir çeşitleri
• Yoğurt
• Yeşil yapraklı sebzeler (Ispanak)
• Yağlı Tohumlular
• Günlük en az 30 mg demir aldığınızdan emin olun.

Tablo.5. İkiz gebelerde ve gebe olmayan kadınlarda günlük alınması gereken demir miktarıDemirden Zengin Besinler :

• Karaciğer
• Dana ve koyun eti
• Tavuk ve balık
• Yumurta
• Kurubaklagiller

6.Günlük folik asit alımınız en az 600 mcg olmalıdır. Folik asitin yetersizliği bebekte çeşitli defektlere sebep olabilir.(Nöral tüp defekti gibi..)Tablo.6.İkiz gebelerde ve gebe olmayan kadınlarda günlük alınması gereken folik asit miktarıFolik Asitten Zengin Besinler :

• Koyu yeşil yapraklı sebzeler(ıspanak,pazı, marul gibi)
• Kuru baklagiller(Kuru fasulye, mercimek, gibi)
• Tahıllar(pirinç,buğday gibi)

7.Tuz ve iyot tüketiminize dikkat edin. Tuz tüketiminiz günlük en fazla  5 gram olmalıdır.

• Çoklu gebelik sırasında iyot alınması önemlidir ve en iyi kaynak iyotlu tuzdur.
• Yemekte iyotlu tuzu günlük olarak kullanın.
• Yemek yerken fazladan tuz eklemeyin
• .İyotun iyi besin kaynakları arasında süt ürünleri, yumurta, balık, deniz ürünleri

8.Günlük su tüketiminiz en az 8 -10 bardak olmalıdır.Su tüketiminin gebelikte önemi daha da artmaktadır.

• Annenin kan volümünü artırır.
• Vücut sıcaklığının ayarlanmasında rol alır.
• Kabızlığı önler.
• İdrar yolu enfeksiyonlarının gelişmesini engeller.
• Gebelerde günlük kafein alımı en fazla 200 mg olmalıdır.

Tablo.7. Bazı besinlerin 1 porsiyonlarındaki kafein miktarları
10.İkiz gebelikte tüketmeniz gereken günlük porsiyon miktarları artmaktadır.
Tablo.8.İkiz gebeliklerde besin gruplarına göre günlük  tüketilmesi önerilen porsiyon miktarları11.Alkol ve sigara tüketmeyin. Alkol ve sigara bebeğinize toksik etkilerde bulunup çeşitli sendromlara yol açabilir.(Fetal alkol sendromu gibi..)12.Gebelik Sırasında Tüketilmesi Önerilmeyen Besinler:

• Çiğ balık ve kabuklu deniz ürünleri (suşi,istiridye,deniz tarağı vb.)
• İyi pişmemiş et ve et ürünleri ,süt ve süt ürünleri ile yumurta
• Pastörize olmamış ürünler
• İyi yıkanmamış sebze ve meyveler
• Bitkisel çaylar

KAYNAKÇA:

• http://www.mayoclinic.org/healthy-lifestyle/pregnancy-week-by-week/in-depth/twin-pregnancy/art-20048161?pg=2
• http://www.eatrightpro.org/~/media/eatrightpro%20files/practice/position%20and%20practice%20papers/practice%20papers/practice_paper_healthy_pregnancy.ashx
• http://multiplebirthscanada.org/mbc_factsheets/FS_-_Nutrition_Guidelines_for_Multiple_Pregnancy_23092014_Final_(1).pdf
• http://www.obfocus.com/nutrition/Nutrition%20in%20Twin%20Pregnancy.htm
• http://beslenme.gov.tr/content/files/arastirmalar/uyelik/beslenme_bilgi_serisi/Kitaplar/a/a_02_gebelik_ve_emziklilik_donemi_28.pdf
• http://www.mayoclinic.org/healthy-lifestyle/pregnancy-week-by-week/in-depth/pregnancy-nutrition/art-20043844?pg=1
• https://www.ottawahospital.on.ca/wps/wcm/connect/076286004f7ca7419c54df62660efeb4/P334+English.pdf?MOD=AJPERES
• http://www.healthinfo.org.nz/patientinfo/67934.pdf
• Türkiyeye Özgü Beslenme Rehberi,2015

Yazan:Stj.Dyt.İrem Karslı