Topraktan Soframıza “ANTEP FISTIĞI”

Topraktan Soframıza “ANTEP FISTIĞI”
Yazar : Abdullah Aksoy
Erzurum – Atatürk Üniversitesi Beslenme ve Diyetetik

Aslen Şanlıurfa, doğma büyüme Gaziantepli olmamdan dolayı Antep fıstığıyla uzun zamandır iç içeyim. Bu yazımda sizlere Antep fıstığını soframıza getirirken ne gibi zorluklardan geçtiğimizi ve Antep fıstığının beslenme üzerinde nasıl etkilerinin bulunduğundan bahsedeceğim.

Adını Gaziantep’ten almasına rağmen büyük bir kısmının Şanlıurfa’da yetiştirildiği Antep fıstığı yazın uzun geçen kurak ve sıcak hava ile kışın nispeten soğuk havanın bulunduğu bölgelerin toprağında can bulur.

Fidanların dikilmesiyle beraber topraktan can bulan Antep fıstığından ilk ürününü alabilmemiz için 7-8 yıl boyunca tıpkı yeni doğmuş bir bebek gibi bakıma muhtaç olduğunu unutmamamız gerekir. ‘’Diktim bayıra, Mevlam kayıra’’ sözüyle yola çıkarsak diktiğimiz fıstık ağacının meyvelerini tam anlamıyla alamayacağız.

7-8 yıl heyecanla beklenen o an geldi çattı. Nisan ayında büyükbabamın neden bu kadar heyecanla fıstık bahçesinin içerisinde koşuşturduğunu daha iyi anlıyorum artık, Nisan ayı fıstıkta ilk çiçek açtığı zaman. Yıl boyunca ağaca ne kadar sevgi ve bakım gösterdiysen Nisan ayında o kadar karşılık buluyorsun.

[td_block_trending_now style=”style2″ header_color=”#1c63bf” category_id=”64″]Artık ağaçlar meyvelerini verdi ve hasat zamanı yaklaşmaya başladı. Yılın en sıcak ayında, yazın kavurucu Güneydoğu sıcağında ağaçların meyvelerini yani fıstıkları toplamak ve zaman zaman o ağaçların gölgelerinde kavurucu sıcaklıktan korunmanın verdiği hazzı yıl içinde yaptığınız hiçbir işten alamıyorsunuz. Çünkü emeğinizin karşılığını fazlasıyla almış oluyorsunuz.

Hasat zamanı unutulmamalıdır ki ağacın diğer hasatta veriminin düşmemesi için en önemli dönem hasat dönemidir. Çünkü bu dönem fıstık ağacının dallarında bulunan tomurcuklar diğer yılın hasat miktarının belirleyicisidir.  Bu dönemde büyükbabamın bir sözü kulağımda çınlar ‘’Ağaca eziyet edip, ağacı küstürme sakın’’. Evet fıstık ağacı da tıpkı bir insan gibi, ona zarar verince küsebiliyor.

Evet artık hasatta bittiğine göre bu mükemmel tadın soframıza gelmesi için başka bir bahane kalmadı.

Peki Antep fıstığının beslenmemizde önemi ve Antep fıstığını Antep fıstığı yapan besleyici değerleri nelerdir ?

Antep fıstığının gün içinde sürekli olarak tükettiğimiz bazı besinlerle protein, yağ, karbonhidrat, demir, potasyum, fosfor içerikleriyle şöyle bir kıyaslayalım. (İçerik kavrulmamış içindir.)

	Antepfıstığı	Fındık	Ceviz	Sığır eti
Protein (gr)	19,3	12,6	14,8	13,6
Yağ (gr)	53,7	62,4	64,0	41,0
Karbonhidrat  (gr)	19,0	16,7	15,8	–
Krom (mg)	131,0	209,0	99,0	8.0
Fosfor (mg)	500,0	337,0	380,0	124,0
Demir  (mg)	7,30	3,4	3,1	2,0
Potasyum (mg)	972,0	704,0	450,0	355,0
Kalori (kkal)	597,0	634,0	651,0	428,0

Bu denli mükemmel bir içeriğe sahip Antep fıstığı;

1. Günde 10-12 adet tüketilince ,vücudun günlük yağ ihtiyacını karşılayabilmektedir.
2. 100 gramı günlük protein,vitamin B1 ve fosfor ihtiyacının %35”ini karşılayabilmektedir.
3. Antepfıstığında kolesterol yoktur. Kandaki kolesterol seviyesini düşürür. Kroner kalp hastalığının riskini azaltır.
4. Antep fıstığı protein yönünden 1,5 kat,fosfor yönünden 4 kat sığır etinden daha üstündür.
5. Vitamin E,B ve C kompleksince zengindir.
6. 100 gr antepfıstığında 4.0 gr posa bulunur.Posa miktarı yönünden pirinç, patates ve buğdaydan daha üstündür.
7. İnce bağırsakta glikoz emilimini azaltır ve kan şekerinin yükselmesini önler. Bu nedenle diyabette kullanılabilir.
8. Kalp İçin Antep fıstığı kalp sağlığını korumada önemli bir ilaç vazifesi görür.

Akciğer için iyi bir iltihap temizleyicidir. Göğsü yumuşatır, ağrılarını hafifletir, öksürüğün kesilmesine yardımcı olur.

Yazar : Abdullah Aksoy
Erzurum – Atatürk Üniversitesi Beslenme ve Diyetetik