B-12 Vitaminini Tanıyalım – Diyetisyen Simay DEMİRKIRAN

B12 VİTAMİNİNİ TANIYALIM…

B12 vitamini (kobalamin) suda çözünebilen ve vücutta depolanabilen bir vitamindir. Kobalt
metali içermektedir, bu nedenle kobalamin de denmektedir.

1948 yılında yapılan çalışmada karaciğerden kırmızı renkli kristal bir öge ayırarak buna vitamin B12 adını vermişlerdir. Karaciğerden kristal olmayan kırmızı renkli başka moleküller ayırarak rapor edilip ve bunların damara verilmesi ile persiniyöz aneminin kısa sürede ve kesin olarak iyileştiğini göstermişlerdir. Diğer vitaminlere göre vücutta depolanma oranı düşüktür. B12 vitaminin suda ve alkolde erir.

Besinlerin yüksek ısıya maruz kalması durumunda B12 vitamin kayıpları görülebilmektedir ve aynı zamanda yemeklerin pişirme suyunun atılması ile vitamin kaybı çoğalmaktadır.
Bu vitamin mental yani zihinsel fonksiyonların bozulması durumlarında, depresyon ve nöropati gibi durumlarda, tinnitus, multipl skleroz, depresyon, astım gibi durumlarda ağırlıklı olarak kullanılıyor.
• Kandaki kırmızı hücrelerin üretimi, DNA sentezi gibi durumlarda folik asit ile birlikte
çalışmaktadır.
• Vücutta B12 vitamini, folik asiti aktive etmekle görevlidir.
• Bu vitamin, miyelin kılıfı sentezinde görev alır, miyelin kılıfı ise sinir hücrelerinin
etrafını sardığı için elektriksel sinyal iletiminin hızını arttırır.
• Vücutta B12 vitamini ve aminoasitlerin ince bağırsaktan emiliminde görev alır,
magnezyum ve çinko gibi birçok mineralin vücut içindeki işlevlerine olumlu yönde
etki etmektedir.

B12 EKSİKLİĞİ

• Solukluk, taşikardi gibi anemi bulguları bulunabilir.
• B12 vitamini olmadığında sinir hücreleri görevlerini yerine getirmekte
zorlanır.Uyuşma, karıncalanma, hissislik veya yanma gibi durumlar yer alır. Ayrıca,
zihinsel fonksiyonlarda bozukluklara yol açabilmektedir.
• Yeni hücre oluşumunun engellenmesine yol açmaktadır.
• Metabolizmanın yavaşlamasına yol açmaktadır.
• Yeni DNA oluşumunu engeller ve DNA çekirdeğinin büyümesine yol açar.
• Yaşlı hastalarda nörodejeneratif rahatsızlıklar ile karşılaşılmasına neden olabilir. B12
eksikliği yaşlılarda oldukça sık rastlanmaktadır ve bu yaş grubunda depresyonun temel
nedenlerinden biri olduğu düşünülmektedir.
• B12 eksikliğinde anemi ve nörolojik bulgulara ek olarak, dilin kırmızı renkli olması ve
papillalarında silinme olmasıdır.
• İshal de görülebilmektedir.
• Yaşlı hastalarda Alzheimer ile karşılaşılabilir. B12 eksikliği yaşlılarda oldukça
yaygındır ve bu yaş grubunda depresyonun temel nedenlerinden biridir.

BESİN KAYNAKLARI

B12 vitamini hayvansal gıdalarda bulunur. En zengin kaynakları; karaciğer, böbrek ve yürektir ayrıca, yumurta, balık, peynir ve et de B12 açısından zengindir. Vejetaryenlerın beslenmesine B12 vitamini eklemesi önerilmektedir.

Dip Not: İnsülin direnci veya diyabet için kullanılan glifor, metformin gibi ilaçlarında B12
emilimini azaltarak B12 eksikliğine yol açabileceği bildirilmiştir ve mide-obezite ameliyatları
sonrasında beslenmeye veya emilime bağlı eksikliği görülebilmektedir.
Sizlerde kan tahlili yaptırarak B12 seviyenizin nasıl olduğunu doktorlarınızın denetiminde ve
beslenmenizle kontrol altına alabilirsiniz.HERKESE SAĞLIKLI GÜNLER..

Diyetisyen SİMAY DEMİRKIRAN

KAYNAKLAR:

Prof. Dr. Ayşe BAYSAL BESLENME Kitabı
https://www.synlab.com.tr/fileadmin/standortseiten/synlab_tr/pdf/SYNLAB_VITAMIN_B12
__KOBALAMIN_.pdf
http://www.thd.org.tr/thdData/userfiles/file/b12.pdf