Genel

Demir eksikliğine bağlı anemi ( Kansızlık ) – Hülya TUNÇEL

HÜLYA TUNCEL DEMİR EKSİKLİĞİNE BAĞLI ANEMİ (KANSIZLIK)

DEMİR EKSİKLİĞİNE BAĞLI ANEMİ (KANSIZLIK)

Kan – Genç Diyetisyenler

Demir, vücudumuzda birçok görevi olan önemli minerallerden biridir.En önemli görevi hücrelere oksijen taşınması ile ilgilidir. Demir hemoglobinin bileşiminde bulunur ve hücrelerden akciğere karbondioksit, akciğerden hücrelere oksijen taşınmasını sağlar.

DEMİR GEREKSİNİMİ

Eksikliği görülmeyen yetişkin bireylerin günlük demir gereksinimi vücutta kaybolan(gaita, idrar, ter vb.) miktar kadardır. Bu da yaklaşık olarak günlük 0.9 mg olarak belirlenmiştir. Diyetle alınan demirin ancak %10 u emilebildiği düşünülürse günlük alınması gereken demir miktarı 9 mg olmaktadır. Ayrıca menstruasyon döneminde kadınlarda günlük ortalama 0.5 mg kadar kayıp görülmekte dolayısıyla gereksinimi arttırmaktadır.

Kan değerleri ( ferritin ) – Genç Diyetisyenler

Ancak vücutta yeterli kalmadığı zaman eksiklikten kaynaklanan ‘demir yetersizliği anemisi’ görülür. Aneminin bu tipinde hemoglobin miktarı azalır,kan hücrelerinin sayısı azalır. Depolarda da azalma görüleceğinden depo demiri ferritin de azalır.

Demir miktarının düşük olmasının en önemli nedenleri arasında kötü beslenme, kan kaybı ve diyetle alınan demirin emiliminin yetersiz olması gelir.

Kan Değerleri – Genç Diyetisyenler

Bu durumda;

Kanın oksijen taşıma kapasitesi azalır
Baş dönmesi
İştahsızlık
Halsizlik
Tırnakların incelmesi
Sindirim sisteminde bozulma
Kısa nefes alıp verme
Çocuklarda büyüme ve gelişmede yetersizliklere
Bağışıklık sisteminde yetersizlikler ve/veya çalışma gücünde azalma meydana gelebilir.

Ülkemizde çocuklar ,gebe ve emzikli kadınlar ve iç organlarında kanama görülen bireyler risk grubunu oluşturmaktadır.

TANI

Yapılan kan tahlilinde ölçülebilen serum demir düzeyi, hemoglobin ve/veya ferritin değeri, transferrin veya total demir bağlama kapasitesi gibi kriterler anemi teşhisi koymada değerlendirilir.

Kan değerlerimizi öğrenmek için 6 ayda bir bu tetkikleri yaptıralım.Demir eksikliği anemisi tedavisi mümkün olan bir hastalıktır. Tedavi yöntemlerinin başında beslenme tedavisi ve ilaç tedavisi gelir.

BESLENME TEDAVİSİ

Hem içeriğindeki demir miktarı hem emilme oranı yönüyle en iyi demir kaynağı ‘’kırmızı et’’ tir. Ayrıca yumurta , üzüm, kuru meyveler, yeşil sebzeler, pekmez, fındık, fıstık, susam gibi yağlı tohumlar önemli demir kaynakları arasındadır.

Beslenme Tedavisi kansızlık – Genç Diyetisyenler

Ayrıca vitaminlerden C vitamini demir emilimini önemli düzeyde arttırdığı tespit edilmiştir. Örneğin et yemeklerinin yanında bol limonlu salata tercih edilmelidir.

Ekmek, çörek gibi tahıl ürünlerinde mayalama işlemi yapıldığında emilim yine artacaktır.

Bunun yanı sıra kahvaltıda tüketilen çay yumurtada bulunan demirin emilimini azaltacaktır. Çay yerine taze sıkılmış portakal suyu tüketilmelidir.

Kola ve kahve de demir emilimini olumsuz yönde etkiliyor. Çay, kahve ve kola yemekle birlikte değil; yemeklerden 45-50 dakika sonra tüketilebilir.

KAYNAKÇA

Baysal, Ayşe. Beslenme. Ankara/Hatipoğlu yayınları,2014
www.kanhastalıkları.org

Hülya TUNCEL

SAĞLIKLI GÜNLER…

Hülya TUNÇEL

Ben hayallerine adım adım ilerleyen diyetisyen adayı Hülya TUNÇEL.Selçuk Universitesi beslenme ve diyetetik bölümü 4. sınıf öğrencisiyim. Şanlıurfa mehmet akif inan eğitim ve araştırma hastanesinin mutfak,polikinik,klinik,hemodiyaliz unitesi,onkoloji unitesi ve nutrisyon destek ekibinde stajyer diyetisyenlik yaptım. Konya’ da birçok devlet ve özel kurumlarda stajyer diyetisyenlik yapmaktayım.Beslenme ve diyetetik alanlarında yapılan birçok seminer,söyleşi ve kongrelere katıldım. En büyük hayalim bu mesleği etiğine uygun hakkıyla yerine getirebilmektir.