Besinlerimiz 3 gruba ayrılır;karbonhidratlar,yağlar ve proteinler.Dengeli bir menüde karbonhidrat %55-60,yağlar %25-30,proteinler % 10-15 oranında bulunmalıdır.Çünkü vücudun mekanizmasına en uygun beslenme dengesi budur.Her bir besin grubunun belli bir görevi vardır.Karbonhidratlar enerji kaynağı için kullanılırlar ve “kolay enerji” olarak tanımlanırlar.Yağlar yine enerjinin bir başka kaynağını oluştururlar.Proteinler de vücudun temel yapıtaşını oluşturmak için elzemdir.
Vücudun bu ihtiyacı göz ardı edilir ve bu besin dengesi kurulmazsa vücutta belli mekanizmalar bundan etkilenmeye başlar.Bunu şuna benzetebiliriz.Her aracın en iyi şekilde yaktığı bir yakıt türü vardır.Eğer bu yakıtın dışına çıkılır,başka türlü bir yakıt konulursa aracın performansı düşer,araç da zarar görmeye başlar.İşte metabolizmamızın ihtiyaç duyduğu kaynaklar da bellidir ve bu da bir dengeye tabidir.
Son dönemlerde medyada “Protein Diyeti” adı altında diyetler oldukça gündemde.Bu tür diyetler hiçbir şekilde sağlıklı değildir.Kilo vermeyi sağlasa da bu tür bir beslenmenin zararları fazladır. Bu gibi diyetlerin zararlarını klinik olarak hastalar üzerinde bizzat tanıklık etmekteyim.Aşırı kolesterol artışı,bozulan şeker dengesi ve kaslarda sarkmalar…bunlar sadece birkaç tanesi.
Yüksek proteinli diyetlerin zararları şunlardır:
1.Protein enerji için kullanılmaya başlanıldığından protein eksikliği ortaya çıkar.
2.Karbonhidrat eksikliğiyle beraber enerji eksikliği olur,bu da aşırı yorgunluk,bitkinlik durumu görülür.
3.Hayvansal protein kaynaklarındaki yağlar kolesterol seviyesinin yükselmesine neden olur.
4.Savunma sistemine katılan proteinler telafi edilemez,vücut direnci azalır.
5.Proteinin atım ürünleri aşırı derece artar,böbrekleri etkiler ve böbrek rahatsızlıkları başlar.
6.Enerji bulamayan kaslar çalışmadığından ve protein eksikliğinden vücutta sarkmalar oluşur.
Bu saydığım maddeleri daha da artırmak mümkündür.
Sözün özü “Protein Diyeti” gibi tek taraflı bir beslenme tercih edilmemelidir .Hiçbir besin grubu tek başına mucize değildir.Karbonhidrat,yağ ve proteinin beraber harmanlandığı bir menü her zaman en dengeli ve sağlıklı bir tercihtir.
Sağlıklı günler…
Diyetisyen Fatih KAHRAMAN
