NEDİR BU KETOJENİK DİYET?
Yazar: Meliha HALİ
Zayıflamak için ketojenik diyet, kanserde ketojenik diyet, epilepside ketojenik diyet…Ve daha nicesi. Peki ya bu kadar geniş kullanım alanı olan bu diyet nedir?
KD yüksek oranda yağ, düşük karbonhidrat içeriği ve yeterli proteinin bulunduğu bir diyet programıdır. Böylelikle vücut ağırlıklı olarak karbonhidrattan ziyade yağa bağımlı olduğundan enerji sağlamaktadır.
Ketojenik kelimesi ketozis kelimesinden geliyor. Ketozis, düşük karbonhidrat durumunda vücudun enerji elde etmek için yağ yakması demek. Yani bu ne anlama geliyor? Düşük karbonhidratla beslenme, kandaki glikoz seviyesini ve buna bağlı olarak insülini düşürüyor. Vücut, yeterli ölçüde glikoz ve karbonhidrat alamayınca bu sefer yağlara yöneliyor. Enerji için vücut yağ yakmaya başladığında ise “keton” denilen cisimler ortaya çıkıyor. Bu noktada ise zayıflamak için başvurulan ketojenik diyet görülür.
Epilepsi ile olan ilişkisine bakacak olursak;1920’lerin başında epilepsi nöbetlerini azaltmak için uygulanmaya başlanan ketojenik diyet, daha sonra ’90’larda tekrar gündeme geliyor. Hatta bununla ilgili en yakın tarihli araştırmalardan biri ise Hacettepe Üniversitesi’nden. 2013 yılında epilepsi hastalığı olan çocuklar üzerinde yapılan araştırmanın sonucunda ise 3 ay ketojenik diyet uygulanan çocukların %54’ünde epilepsi nöbetleri azalıyor.
Biz biliyoruz ki kanser hücreleri şeker ve şeker kaynakları ile büyür ve çoğalır. Bu nedenle alınan karbonhidrat seviyesini düşürmek, yağ ve proteini artırmak kanser hücrelerinin büyümesini de yavaşlatıyor. Şeker ve karbonhidrattan daha çok beslenen kanser hücreleri bunlara ulaşamadıkça büyümesi yavaşlıyor.
ZARARLARI
- Su ve elektrolit dengesinde bozulmalara sebep olmaktadır.
- Kalsiyum atımı hızlanarak kemik yoğunluğu azalıp osteoporosize neden olabilir.
- Hücre yıkımının artması ve böbreklerden ürik asit atımını azalması sonucunda hiperürisemi ve guta benzer belirtilerin ortaya çıkmasına neden olabilir.
- Sıvı alımının sınırlandırılması, idrar PH’sının azalmasıyla birlikte ürik asit taşlarının oluşmasına sebebiyet verebilir.
- Yüksek yağ içeriği olan ketojenik diyetler doymuş yağ ve kolesterol bakımından zengin oldukları için kalp ve damar hastalıkları riskini artırır.
- Kabızlık ketojenik diyetlerde çok fazla görülen yan etkilerden biridir. Bunun sebebi diyet posasından fakir olmasıdır.
- Yani sonuçta şöyle bir kanıya varılabilir;ketojenik diyetin uygulandığı bu alanlarda öncelikle zararı daha az olan farklı tedavi seçenekleri uygulanmalıdır. Örneğin en iyi şekilde zayıflamak istiyorsak yeterli ve deneli beslenerek ve bir diyetisyenle beraber bu yolu tercih etmeliyiz. Çünkü görüldüğü üzere zararları fazla olan bir diyet programıdır. Son çare olarak ve tabi ki de diyetisyenimizle birlikte uygulamamız gereken bir diyettir.
Yazan: Meliha HALİ
KAYNAKÇA:
- Zhu D, Wang M, Wang J, et al. Ketogenic diet effects on neurobehavioral development of children with intractable epilepsy: A prospective study. Epilepsy Behav 2016; 55: 87-91
- Auvin S. Should we routinely use modified Atkins diet instead of regular ketogenic diet to treat children with epilepsy. Seizure 2012; 21: 237-240
- Taub KS, Kessler SK, Bergqvist AGC. Risk of seizure recurrence after achieving initial seizure freedom on the ketogenic diet. Epilepsia 2014; 55(4): 579-583
- Düzkalır A, Özdoğan S. Epilepsy surgery. J Comtemp med 2014; 4(3): 185-192
- Tatlı B, Cebeci AN, Ekici B. Çocukluk çağı epilepsilerinde diyet tedavisi. 2013; 275-280
