Çölyak Hastalarının Aşuresi Nasıl Olmalı?
Yediden yetmişe herkesin severek tükettiği, soğuk ya da sıcak olarak da servise sunulan, Muharrem ayının baş tacı, geleneksel lezzetlerimizden biri olan aşurenin zamanı geldi.
Aşure yapımında; buğday, pirinç gibi tahıllar, nohut, fasulye gibi kurubaklagiller, üzüm, incir, kayısı gibi kuru meyveler, taze elma dilimleri, limon-portakal kabukları, tat vermek için tatlandırıcı, şeker, pekmez gibi isteğe göre eklenen birçok besin kullanılır. Piştikten sonra üzeri ceviz, fındık, fıstık, badem, tarçın gibi besinlerle süslenir. Çölyak hastaları için hazırlanan aşurede, bu malzemeler biraz farklılık gösterir.
Çölyak hastalığı, ince bağırsağın “Gluten” adlı proteine olan alerji ve hassasiyetidir. Kronik ve ömür boyu süren bu hastalıkta “buğday, arpa, çavdar ve yulaf gibi” gluten içeren tahılları hasta hayatından çıkarmalıdır.
Glüten içeren besinler tüketildiği zaman ince bağırsaklarda oluşan iltihap ve hasar, besin maddelerinin sindirim ve emilimini bozar. Vücutta besin öğesi yetersizliğine ve ishale neden olur.
Çölyak hastaları aşure yaparken buğday yerine karabuğday, kepekli pirinç ya da pirinç kullanmalıdır. Mısır, fasulye, nohut da yine kullanılabilecek bakliyatlar arasında yer alır. Aşureye lezzet vermek amacıyla yaş ve kuru meyve, ceviz, fındık gibi eklenen diğer tüm malzemeler ise gönül rahatlığıyla tüketilebilir.
Glutensiz Aşureye Örnek Bir Tarif
Malzemeler:
100 gr (2/3 Su Bardağı) Karabuğday,
100 gr (2/3 Su Bardağı) Kabuklu Pirinç,
100 gr (2/3 Su Bardağı) Nohut,
100 gr (2/3 Su Bardağı) Fasülye,
100 gr Kuru Üzüm,
100 gr Kuru Kayısı,
100 gr Kuru İncir,
2 Orta Boy Elma,
2 Orta Boy Limon Kabuğu Rendesi,
1 Su Bardağı Pekmez.
Üzerine Süslemek İçin;
Fındık, Ceviz, Badem, Tarçın.
Yapılışı:
1 Gece önceden fasulye, nohut ve karabuğdayı ayrı ayrı kaplarda soğuk su ile ıslatın. Hepsinin haşlanma süreleri birbirinden farklı olduğu için ertesi gün ayrı ayrı kaplarda haşlayın. Haşlanan malzemelerin sularını dökün ve aşurede kullanılacak diğer malzemelerle birlikte büyük bir tencereye bırakın. Üzerine kaynayan su dökerek pişmesini bekleyin. Ocaktan almadan yaklaşık 5-10 dakika önce pekmezi tencereye ilave edip karıştırın. Aşurenizi tatlandırın. Servis esnasında üzerini süslemeyi unutmayın.
Yukarıda verdiğim tariften yaklaşık 15-18 porsiyonluk aşure meydana gelir. Her porsiyon da yaklaşık 260-290 kalori içerir. Unutulmamalıdır ki aşurede kullanılan su miktarı da elbette oluşacak porsiyonun sayısını, kalorisini değiştirir. İhtiyaca göre malzemelerinin miktarları değiştirilebilir.
Afiyet olsun :)
Sağlıklı ve Mutlu Günler Dilerim.
Diyetisyen Rümeysa Özkan
